ขั้นตอนของการสอนแบบโครงงาน

ขั้นตอนของการสอนแบบโครงงาน

ในการดำเนินการสอนแบบโครงงาน ได้มีนักการศึกษาได้กำหนดขั้นตอนไว้ดังนี้

จิราภรณ์ ศิริทวี (2542 : 35-36) ได้กล่าวถึงขั้นตอนในการจัดทำโครงงานไว้ดังนี้

1. กำหนดปัญหาหรือหัวข้อที่ต้องการศึกษา

2. กำหนดตัวแปร ตัวแปรที่ต้องการศึกษาเป็นตัวแปรต้น ผลที่ตามมาเป็นตัวแปรตาม และถ้ามีความจำเป็นต้องควบคุมตัวแปรเพื่อให้ข้อมูลน่าเชื่อถือตัวแปรนั้น คือ ตัวแปรควบคุมจุดประสงค์การทำงานตามโครงงานนั้นให้ชัดเจน

3. ออกแบบการทดลองหรือกำหนดวิธีการหรือแหล่งข้อมูลที่จะต้องไปศึกษา

4. ดำเนินการทดลองหรือศึกษาตามที่วางแผนเอาไว้ ถ้าเป็นโครงงานประเภททดลอง ต้องมีการทดลองหลาย ๆ ครั้ง (อย่างน้อย 3 ครั้ง) เพื่อให้เกิดความแน่ใจก่อนนำผลที่ได้มาสรุป

5. อภิปรายผล นำข้อมูลที่ได้จากการทดลองมาประเมน อภิปรายโดยการศึกษาจากเอกสารหลักฐานอื่น ๆมาประกอบว่า มีข้อแตกต่างกันเพราะอะไร นำเสนอผลการศึกษาในรูปรายงานหรือจัดบอร์ดแสดงสิ่งที่ศึกษามาหรือด้วยวาจา

บุษบา บุญชู ( 2545 : 14 ) ได้เสนอขั้นตอนวิธีสอนแบบโครงงานเป็น 5 ขั้นดังต่อไปนี้

1. ขั้นนำเสนอ (Presenting) เป็นขั้นที่ครูเสนอเหตุการณ์ สถานการณ์ หรือกรณีตัวอย่าง ให้นักเรียนเกิดความต้องการที่จะวางโครงงานในการแก้ปัญหาใดปัญหาหนึ่ง มีการแบ่งหน้าที่กัน เช่น ประธานกรรมการ คณะกรรมการ เลขานุการ และผู้รายงาน

2. ขนกำหนดจุดมุ่งหมาย (Purposing) เป็นขั้นที่นักเรียนทำการเลือกปัญหาและนำมาตั้งจุดมุ่งหมายว่าต้องการทำเรื่องใด เพื่ออะไร

3. ขั้นวางแผน (Planning) นักเรียนวางแผนเขียนโครงงานตามที่ได้ตั้งจุดมุ่งหมายไว้ ซึ่งการวางแผนจะเป็นลักษณะการเขียนเค้าโครงของโครงงาน ประกอบไปด้วย

3.1 ชื่อโครงงาน

3.2 ชื่อผู้จัดทำโครงงาน

3.3 ชื่อที่ปรึกษาโครงงาน

3.4 ระยะเวลาในการทำโครงงาน

3.5 เหตุผลในการทำโครงงาน

3.6 จุดประสงค์ของการทำโครงงาน

3.7 ขั้นตอนการทำงาน

3.8 วัสดุอุปกรณ์

4. ขั้นดำเนินการตามแผนงาน (Executing) เป็นขั้นที่ปฏิบัติตามโครงงานที่วางแผนไว้ รวมทั้งการเขียนรายงาน เมื่อการดำเนินโครงงานตามแผนงานแล้วเสร็จ

5. ขั้นประเมินผล (Evaluation) เป็นขั้นรายงานผลการดำเนินงาน และการปฏิบัติตามโครงงาน การอภิปรายและการประเมินผลโครงงานที่เสร็จสิ้นลงไป โดยให้ประเมินตนเอง ประเมินโดยเพื่อน และประเมินโดยครู ว่าโครงงานที่ได้จัดทำขึ้นบรรลุจุดมุ่งหมายหรือไม่ มากน้อยเพียงใด มีปัญหาอะไรบ้าง และในการจัดทำโครงงาน ผู้เรียนได้รับประโยชน์ในด้านต่าง ๆ อย่างไรบ้าง

สรุปได้ว่า ขั้นตอนการสอนแบบโครงงาน เป็นการดำเนินการสอนตามขั้นตอนของโครงงาน โดยผู้วิจัยประยุกต์ใช้ของบุษบา บุญชู แบ่งขั้นตอนการสอนแบบโครงงานออกเป็นตามแผนงานและเขียนรายงาน และขั้นนำเสนอโครงงานและประเมินผลโครงงาน